یزدفردا"تصور اینکه شما با گاز گرفتن یک دراکولای خون‌آشام در نیمه‌های شب از خواب بیدار شوید، خیلی‌ ترسناک است. ولی اگر شما در این لحظات مشغول خاراندن پوست خود باشید، نباید چندان فکر دراکولا را از سرتان بیرون کنید چون اگر یک ذره‌بین به دست بگیرید و به دقت به پوست و مویتان نگاه کنید، شاید نه ردپای دراکولای بزرگ بلکه یک قطار از دراکولای‌های کوچک از جنس شپش، ساس، کنه و یا گال را روی پوست و مویتان پیدا کنید. اینها همه موجودات ریزی هستند که ممکن است به جان پوست‌تان بیفتند...

● گال و نقب‌هایش زیر پوست:
شاید برای شما هم پیش آمده باشد که در نیمه‌های شب ببینید کوچولویتان در رخت خواب به جان خودش افتاده است و مشغول خاراندن شدید پوست خودش است. در این زمان بد نیست نگاهی به آرنج، زیر بغل، چین باسن، ناف و کشاله‌ران او بیندازید. وجود دانه‌هایی قرمز و یا قهوه‌ای رنگ می‌تواند نشانه انگل گال و یا جرب باشد که به جان پوست کودک افتاده و در زیر پوستش نقب زده است. 
باید کودک خود را حداقل یک بار در هفته حمام کنید:
▪ دست‌هایتان را بشویید: باید پس از خارج شدن از دستشویی و قبل از غذا خوردن دست‌هایتان را با آب و صابون به درستی بشویید.
▪ شامپو و صابون استاندارد: هر شامپو و صابونی قادر نیست مو و پوست شما را ضدعفونی کند بنابراین از شامپو و صابون‌‌های استاندارد استفاده کنید.
▪ ناخن‌ها را کوتاه کنید: برای اینکه کوچولوهای شما دچار این انگل به خصوص در مدرسه نشوند، ناخن‌هایشان را همیشه کوتاه کنید.
▪ موهای سر را کوتاه کنید: این‌قدر از کوتاه کردن موهای پسر بچه‌ها در مدرسه ایراد نگیرید. کوتاه کردن موی سر در پسربچه‌ها یکی از راه‌های پیشگیری از ابتلا به گال است.
▪ لباس‌های زیر را مرتب عوض کنید: عوض کردن لباس‌های زیر یکی از روش‌های اصلی برای پیشگیری از ابتلا به جرب است. لباس‌های زیر خاصیت جذب رطوبت بالایی دارند و در این شرایط انگل‌ها می‌توانند به آسانی رشد کنند.
▪ جوراب‌هایتان را بشویید: کفش و جوراب، محیط مناسبی برای رشد این انگل است چون هم تاریک است و هم مرطوب بنابراین شستن پاها و جوراب‌ها در پایان روز می‌تواند موجب جدا شدن این انگل از پوست پاهای شما شود. 
▪ علامت‌های جرب را جدی بگیرید: وقتی گال و یا جرب به جان پوست شما می‌افتد نشانه‌های مشخصی دارد. مثلا ممکن است پوست پاها و بدن به خارش بیفتد، لکه‌ها و یا تغییر رنگ‌هایی در آن دیده شود و حتی دانه‌ها و جوش‌هایی در آن پدید بیاید. این علامت‌ها را جدی بگیرید و با یک متخصص پوست مشورت کنید. 
● شپش و آویزان شدن از موها:
حتما شما هم به گوشه و کنایه به کسی که دیر به دیر به حمام می‌رود می‌گویید «شپش‌نگذاری» ولی این روزها حتی کسانی که زود به حمام می‌روند و موهای خودشان را می‌شویند هم به شپش مبتلا می‌شوند. این شپش‌های سمج به موها آویزان می‌شوند و خون را می‌مکند. این موجودات ریز در کسری از زمان در یک کلاس، در یک خوابگاه و یا در یک آرایشگاه و یا در بین اعضای خانواده پخش می‌شوند. شپش‌ها برخلاف تصور قدیمی‌ها نمی‌پرند بلکه می‌توانند به سرعت بدوند و جابه‌جا شوند. اگر شما روسری، شانه، بیگودی و سنجاق‌سر و کلاه کسی را که شپش دارد، قرض بگیرید، باید منتظر باشید که شپش‌ها به آسانی به پوست و موی شما حمله کنند.
▪ شپش‌ها به نقاط پر موی بدن علاقه زیادی دارند بنابراین پوست سر به خصوص پشت سر و پشت گوش از مناطق محبوب شپش‌هاست.
▪ شپش‌ها به آسانی به رنگ موی سر در می‌آیند، پس پیدا کردن و تشخیص آنها در سر خیلی‌ دشوار است.
▪ تا قبل از این تنها راه خلاصی از شر شپش را تراشیدن موی سر می‌دانستند و حکم از ته زدن سرکسی که سرش شپش داشت صادر می‌شد ولی این روزها شامپو‌های ضدشپش به بازار آمده‌اند که می‌توانند شپش‌ها را بکشند و تخم آنها را از بین ببرند. 
▪ اگر شما و یا یکی از اعضای خانواده‌تان دچار شپش شده‌اید، همه لباس‌ها و ملافه‌های او را باید در آب داغ بجوشانید تا شپش‌ها نابود شوند.
▪ شپش‌ها عاشق موهای نازک و روشن هستند. به همین دلیل کودکان آفریقایی با موهای کلفت و تیره، کمتر از کودکان اروپایی دچار شپش می‌شوند. 
▪ اگر به آرایشگاه می‌روید، حتما حوله، شانه، تیغ و سایر وسایل مخصوص خودتان را همراه ببرید و از وسایل مشترک استفاده نکنید.
● ساس
ساس‌ها عاشق درزهای تاریک و نمور منزل هستند. شکاف‌ دیوارها، کف‌خانه، لابه‌لای اثاثیه، پشت کاغذ دیواری، درزهای کمدهای چوبی، قفسه‌های کتابخانه، تشک‌ها و پشتی‌ها، جاهایی است که ساس‌ها به آن علاقه ویژه‌ای دارند. در شب و نور کم این انگل‌ها شروع به حرکت می‌کنند و به جان پوست افرادی می‌افتند که در نزدیکی‌شان زندگی می‌کنند. 
▪ برای تشخیص ساس‌ها کافی است ناگهان در طول شب برق را روشن کنید و بتوانید ساس‌ها را ببینید. آنها را می‌توانید در لابه‌لای درزهای ملافه‌ها پیدا کنید. رد خون روی ملافه‌ها، همه نشانه‌ حضور یک مهمان ناخوانده روی پوست شماست. 
▪ اگر شما ویلا و یا خانه قدیمی دارید که حس می‌کنید، ساس‌ها در آن زندگی می‌کنند باید تمام محیط منزل را سم‌پاشی کنید و وسایل آلوده به ساس را بسوزانید. درزهای دیوارها را ببندید و کاغذدیواری‌ها را بردارید.
▪ در خانه‌های روستایی بهتر است کف منزل با سیمان دوغاب شود و دیوارهای کاهگلی گچ شوند.
● کک و حیوانات خانگی:
اگر شما در منزل‌تان حیوانات خانگی نگهداری می‌کنید باید از بابت امکان حمله کک‌ها به پوست‌تان نگران باشید. کک‌ها به خصوص روی پوست و موی سگ و گربه زندگی می‌کنند. کک‌ها وقتی به پوست انسان می‌چسبند برآمدگی‌های کوچک قرمز رنگی را روی دور مچ دست و غوزک پا بر جای می‌گذارند. کک‌ها تیره‌رنگ و به اندازه یک دانه کنجد هستند. سرعت‌شان هم خیلی سریع است و با سرعت زیادی روی پوست حرکت می‌کنند.

دکتر شکوفه شجاعی

منبع : روزنامه سلامت

• نویسنده : یزد فردا
• منبع خبر : خبرگزاری فردا